RSI Nedir, Nasıl Yorumlanır?

Finansal piyasalarda yatırımcıların en çok kullandığı teknik analiz araçlarından biri, RSI (Relative Strength Index) yani Göreceli Güç Endeksidir. 1978 yılında teknik analist J. Welles Wilder Jr. tarafından geliştirilen RSI, bir varlığın momentumunu —yani fiyat hareketlerinin hızını ve gücünü— ölçen bir osilatördür.

RSI, yatırımcıya fiyatın “aşırı alım” veya “aşırı satım” bölgelerinde olup olmadığını göstererek olası dönüş noktalarını tahmin etmede yardımcı olur.

RSI Nedir?

RSI, belirli bir süre boyunca fiyatın ne kadar yükseldiği ve ne kadar düştüğünü karşılaştırarak 0 ile 100 arasında bir değer üretir.

Genellikle 14 periyotluk RSI kullanılır, ancak kısa vadeli stratejilerde 7 veya 9 periyot, uzun vadeli stratejilerde ise 21 veya 30 periyot gibi farklı değerler tercih edilebilir.

Formülü basitleştirilmiş haliyle şöyledir:

RSI=100−1001+RSRSI = 100 - \frac{100}{1 + RS}RSI=100−1+RS100​Burada RS (Relative Strength), “ortalama yükselişlerin ortalama düşüşlere oranı” anlamına gelir.

RSI değeri 70’in üzerindeyse genellikle aşırı alım, 30’un altındaysa aşırı satım olarak yorumlanır. Ancak bu seviyeler mutlak değildir; her piyasanın dinamikleri farklı olduğundan, yatırımcı bu eşikleri stratejisine göre esnetebilir (örneğin 80/20 ya da 60/40 gibi).

RSI Nasıl Yorumlanır?

1. Aşırı Alım (Overbought) Bölgesi:

RSI değeri 70’in üzerindeyse, varlığın kısa vadede fazla yükselmiş olabileceği ve bir düzeltme (geri çekilme) ihtimali bulunduğu düşünülür. Ancak bu durum hemen satış yapılması gerektiği anlamına gelmez. Güçlü yükseliş trendlerinde RSI uzun süre 70’in üzerinde kalabilir.

2. Aşırı Satım (Oversold) Bölgesi:

RSI değeri 30’un altına indiğinde, varlığın kısa vadede fazla düşmüş olabileceği ve bir tepki yükselişi gelebileceği değerlendirilir. Fakat düşen piyasalarda bu durum uzun süre devam edebilir, dolayısıyla tek başına RSI’a göre işlem açmak risklidir.

3. RSI – Fiyat Uyumsuzlukları (Divergence):

RSI’ın en önemli sinyallerinden biri uyumsuzluk (divergence) durumudur.

• Eğer fiyat yeni bir zirve yaparken RSI daha düşük bir zirve oluşturuyorsa, bu negatif uyumsuzluk olarak adlandırılır ve trendin zayıflayabileceğini gösterir.
• Tam tersi durumda, fiyat yeni bir dip yaparken RSI daha yüksek bir dip oluşturuyorsa pozitif uyumsuzluk vardır ve bu durum potansiyel yükseliş sinyali olabilir.
• StoxIQ sisteminde, bu tür uyumsuzluklar otomatik olarak taranır ve yapay zekâ modellerine dönüş sinyali olarak dahil edilir.

4. RSI Orta Çizgisi (50 Seviyesi):

RSI’ın 50 seviyesinin üzerinde seyretmesi genellikle yükseliş momentumunun güçlü olduğunu, 50’nin altına düşmesi ise satış baskısının arttığını gösterir.

Bu nedenle bazı yatırımcılar, RSI’ın 50 üzerini “boğa bölgesi”, 50 altını “ayı bölgesi” olarak yorumlar.

RSI ile Strateji Geliştirme

RSI göstergesi, farklı indikatörlerle birleştirildiğinde çok daha güçlü sinyaller üretir:

• RSI + Hareketli Ortalama:
• RSI’ın 50 seviyesinin üzerinde olduğu ve fiyatın 20 veya 50 günlük ortalamanın da üzerinde seyrettiği durumlar genellikle güçlü bir yükseliş trendine işaret eder.
• RSI + Bollinger Bantları:
• RSI 30’un altında iken fiyat alt Bollinger bandına değmişse, olası bir dönüş sinyali değerlendirilebilir.
• RSI + MACD:
• RSI aşırı satımda iken MACD’de pozitif kesişim oluşması, trend dönüşünün güçlü teyididir.

StoxIQ platformu, RSI verilerini bu şekilde farklı göstergelerle birleştirerek daha güvenilir sinyaller üretir.

RSI Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Birçok yeni yatırımcı, RSI 70’i geçtiğinde hemen satışa, 30’un altına indiğinde hemen alışa yönelir.

Ancak RSI, trend yönüne karşı işlem açmak için değil, trendin gücünü ve olası dönüş ihtimalini değerlendirmek için kullanılmalıdır.

Örneğin güçlü bir yükseliş döneminde RSI uzun süre 70–80 arasında kalabilir. Bu durum, satış sinyali değil, trendin momentumunun kuvvetli olduğunun göstergesidir.

Ayrıca RSI kısa vadeli piyasalarda çok fazla “gürültü” üretebilir. Bu nedenle periyot seçimi yatırımcının stratejisine göre optimize edilmelidir.

RSI’ın StoxIQ’da Kullanımı

StoxIQ algoritmaları, RSI’ı yalnızca tek başına değil, diğer teknik göstergelerle birlikte analiz eder.

Örneğin, 14 günlük RSI 30’un altından yukarı yönlü çıkarken aynı anda fiyatın ağırlıklı ortalamaları yukarı kesmesi, pozitif sinyal olarak değerlendirilir.

Aynı şekilde, RSI 70 seviyesinden aşağı inerken hacim düşüyorsa bu da trend zayıflaması olarak işaretlenir.

Bu veriler, StoxIQ’un yapay zekâ modeline aktarılır ve sistem en uygun sinyal kombinasyonlarını sürekli yeniden öğrenir.

Sonuç: RSI ile Fiyatın Gücünü Ölçmek

RSI, piyasanın “nefes alış verişini” hissettiren en etkili osilatörlerden biridir.

Fiyatın hangi yöne gittiğini değil, o hareketin ne kadar güçlü olduğunu gösterir.

Tek başına alım-satım sinyali olarak değil, genel piyasa momentumunu anlamak için kullanıldığında yatırımcıya ciddi bir avantaj sağlar.

StoxIQ olarak, RSI’ı sadece geçmiş fiyatlara değil, şu anda oluşan momentum dinamiklerine göre yorumluyoruz. Böylece yatırımcılara duygusal değil, veriye dayalı sinyaller sunuyoruz.

Unutmayın, piyasa tahmin edilmez — ama ölçülebilir. RSI, bu ölçümün en güçlü araçlarından biridir.