Hareketli Ortalamalar Nedir, Nasıl Kullanılır, Yatırımcıya Ne Anlatır?

Hareketli ortalamalar (Moving Averages - MA), teknik analizde en yaygın kullanılan göstergelerden biridir.

Fiyat verilerini yumuşatarak genel trend yönünü anlamaya yardımcı olur. Kısa vadeli dalgalanmaları filtreleyerek

yatırımcıya piyasanın genel eğilimi hakkında daha net bir bakış sunar. Hem profesyonel analistler hem de bireysel

yatırımcılar tarafından sıkça kullanılan bu araç, alım-satım kararlarında önemli bir referans noktasıdır.

Hareketli Ortalama Nedir?

Hareketli ortalama, belirli bir zaman dilimindeki fiyatların ortalamasını alarak hesaplanır.

Bu ortalama her yeni veri geldiğinde 'hareket eder', yani sürekli güncellenir.

Amaç, fiyatlardaki rastgele dalgalanmaları azaltmak ve asıl trendi ortaya çıkarmaktır.

Piyasada genellikle üç tür hareketli ortalama kullanılır: Basit Hareketli Ortalama (SMA), Üssel Hareketli Ortalama (EMA)

ve Ağırlıklı Hareketli Ortalama (WMA).

1. Basit Hareketli Ortalama (SMA)

SMA, en temel hareketli ortalama türüdür. Belirli bir süre boyunca kapanış fiyatlarının aritmetik ortalaması alınarak hesaplanır.

Örneğin, 20 günlük SMA, son 20 günün kapanış fiyatlarının toplamının 20’ye bölünmesiyle bulunur.

SMA, fiyatın genel eğilimini izlemekte faydalı olsa da, fiyat değişimlerine biraz yavaş tepki verir.

Bu nedenle, ani trend değişimlerini yakalamada gecikebilir.

2. Üssel Hareketli Ortalama (EMA)

EMA, en yeni fiyatlara daha fazla ağırlık verir. Bu sayede fiyat değişimlerine SMA’ya göre daha hızlı tepki gösterir.

Kısa vadeli yatırımcılar ve algoritmik sistemler genellikle EMA’yı tercih eder.

Örneğin, 12 günlük EMA’nın 26 günlük EMA’yı yukarı kesmesi genellikle 'pozitif sinyal' olarak değerlendirilir.

MACD göstergesi gibi bazı karmaşık indikatörler de EMA hesaplamalarına dayanır.

3. Ağırlıklı Hareketli Ortalama (WMA)

WMA, her fiyat verisine belirli bir ağırlık atayarak hesaplanır.

En yeni fiyatlar daha yüksek, eski fiyatlar daha düşük ağırlığa sahiptir.

Bu yöntem, hem hassasiyet hem de güvenilirlik arasında bir denge kurar.

Ancak hesaplaması SMA’ya göre daha karmaşıktır ve genellikle profesyonel analiz yazılımları tarafından otomatik yapılır.

Hareketli Ortalamalar Nasıl Yorumlanır?

Hareketli ortalamalar yatırımcılara trend yönü hakkında güçlü sinyaller verir.

Fiyat, hareketli ortalamanın üzerinde seyrediyorsa yükseliş trendi; altında seyrediyorsa düşüş trendi olduğu varsayılır.

Bunun yanı sıra, kısa ve uzun vadeli hareketli ortalamaların kesişimleri önemli alım-satım sinyalleri oluşturur.

Altın Kesişim ve Ölüm Kesişimi

İki farklı zaman dilimindeki hareketli ortalamanın kesişimi yatırımcılar tarafından yakından izlenir.

Kısa vadeli ortalama (örneğin 50 günlük), uzun vadeli ortalamayı (örneğin 200 günlük) yukarı keserse buna 'Altın Kesişim' denir.

Bu durum genellikle güçlü bir yükseliş trendinin başlangıcı olarak görülür.

Tam tersi durumda, yani kısa ortalamanın uzun ortalamayı aşağı kesmesi 'Ölüm Kesişimi' olarak adlandırılır

ve potansiyel düşüş sinyali verir.

Farklı Zaman Dilimleriyle Kullanım

Hareketli ortalamalar her zaman diliminde kullanılabilir. Gün içi yatırımcılar genellikle 9, 20 veya 50 periyotluk EMA’ları tercih ederken,

uzun vadeli yatırımcılar 100 veya 200 periyotluk SMA’ları izler.

Birden fazla ortalamanın aynı grafikte kullanılması (örneğin 20-50-200) trendin kısa, orta ve uzun vadeli yönünü birlikte analiz etmeye olanak tanır.

Hareketli Ortalamaların Avantajları

- Fiyat hareketlerindeki gürültüyü azaltır ve trend yönünü netleştirir.

- Kullanımı basit ve görsel olarak anlaşılırdır.

- Diğer göstergelerle birleştirildiğinde güçlü sinyaller üretir.

- Her piyasada (hisse, kripto, endeks, emtia) uygulanabilir.

Hareketli Ortalamaların Sınırlamaları

- Gecikmeli bir göstergedir; sinyaller geçmiş verilere dayanır.

- Yan piyasalar veya yatay trendlerde yanlış sinyaller verebilir.

- Tek başına kullanıldığında yeterli değildir; RSI, MACD veya hacim göstergeleriyle desteklenmelidir.

StoxIQ Sisteminde Hareketli Ortalamalar

StoxIQ platformu, hareketli ortalamaları yapay zekâ tabanlı algoritmalarla analiz eder.

Sistem, farklı zaman dilimlerinde 14, 21, 50 ve 200 periyotluk ortalamaları izler.

Bu ortalamaların birbirine göre pozisyonu, fiyat eğilimi ve RSI verileriyle birleştirilerek

otomatik sinyal üretiminde kullanılır. Örneğin, 14 periyotluk ağırlıklı ortalama 21 periyotluğu yukarı keserken

RSI 30–40 aralığından yükseliyorsa, bu durum sistem tarafından 'pozitif sinyal' olarak tanımlanır.

Sonuç

Hareketli ortalamalar, yatırımcıya piyasanın genel yönünü anlamak için basit ama son derece etkili bir yol sunar.

Doğru zaman dilimi ve doğru kombinasyon seçildiğinde, alım-satım stratejilerinde güçlü bir temel oluşturur.

Ancak unutulmamalıdır ki, her teknik araç gibi hareketli ortalamalar da kusursuz değildir.

Bu nedenle, StoxIQ gibi çoklu indikatör analizine sahip sistemlerle birlikte kullanıldığında

en yüksek verimi sağlar. Hareketli ortalamalar, piyasayı okumak isteyen herkesin mutlaka anlaması gereken temel bir göstergedir.